Dielman nr 23 Quai du Commerce Bruxelles van Chantal Akerman

 Een moeilijke film, maar meesterlijk beheerst, gecomponeerd als  een schilderij: hyperrealistisch : de interieurs, de lange gang met aan het eindpunt de lift. Een groot deel van de onophoudelijke actie gebeurt in de geestdodende keuken. Alle acties zijn gecomponeerd, zoals de houding van de handen, het bewegingloos zitten, het afwassen, het minutieus  schoonhouden van de tafel ( alles schitterend  correct) het eten bereiden.

De houding langs de tafel is nauwgezet gecomponeerd. Inhoudelijk wordt de verstikkende maniakale afloop van de dagen in ledigheid tot  zinloosheid opgevoerd. Het leven van een vrouw met weinig mogelijkheden maar die niettemin tot het burgerdom behoort : haar kleding, haar meubels , het dinerafloop ,de soepterrine ( symboliek)  het stijve interieur, de beperking waardoor een slaapbank nodig is voor haar zoon. Hij wordt in zwijgzaamheid opgevoed, verzorgd, en leest Baudelaire . Mag niet lezen aan tafel. ( goede manieren )

Het hele werk heeft een sombere sfeer, is helder in de opname maar werkt beklemmend in onderdrukte spanning of beter gebrek aan emotie die dan op het eind ontploft.      Het maniakale invullen van zinloze bezigheden die levensbelangrijk zijn verstikken het leven. Ook seks heeft een negatieve connotatie.    De uitspraken van de zoon maken haar bewust van het gewelddadige karakter. Het is als een intuïtief verwijt.

Het meubilair is in harmonie met het haar van Jeanne. De bad scène munt uit door kleurencompositie en het naturel van de overwogen bewegingen.

.Ook de belichting in de lift op Jeannes gezicht is bijzonder ,evenals het klakkende geluid.  Het reflecterende,  pulserende  licht in de glans van de kast is een bijzondere vondst  en suggereert eenzaamheid.

Ook de geluiden en geruisen door heel de film heen dragen bij tot de aparte sfeer , en krijgen hun gewicht tegen de stilte.

De laatste scène met de veeleisende klant verdraagt ze niet meer en het komt tot een uitbarsting en moord. Meesterlijk is daarbij de gelaatsuitdrukking na afloop op haar slaapkamer : gaande van rust naar drama. Heeft iets Magritteachtigs met zijn gewonde vogels , die zichzelf pikten.

De film heeft niets van het normale passionele bij de liefde bedrijven, maar is een geprogrammeerde afloop.   


Reacties