"Als Beale Street Kon Praten" van James Baldwin - een boeksbespreking





Hierin voert de schrijver 2 zwarte kinderen uit Harlem, een buurt in New-York op. Het zijn kinderen uit arme gezinnen waar de samenhang bijna de enige rijkdom is en hun geluk. Het zijn standvastige gezinnen met hard werkende vrolijke vaders en krachtige moeders die hun houvast aan hun kinderen en man hebben of spirituele waarden.

Tish en Ronny spelen samen en kennen elkaar van de straat. Eerst vechten ze haast en halen kattekwaad uit , zijn redelijk brutaal, maar weldra ontwikkeld zich een verbondenheid tussen de twee omdat Tish geen broer heeft en Ronny geen goede zussen, hij kan ze niet uitstaan. Ze hebben een andere aard. Zijn moeder houdt niet zo van hem, wel zijn vader. Zo vult de ene aan wat de andere mist en het wordt verknochtheid als broer en zus , die later uitgroeit tot innige liefde . Alle aspecten ervan zijn op een ongecompliceerde en diep menselijke manier getekend. Het heeft niet het geexalteerde van blanken, maar is een heel natuurlijk gegeven.

De ouders hebben een vreemde verhouding . De vader hield heel erg aan zijn zoon en bleef bij de familie en zelfs seks wordt vergeestelijkt. Samen naar de kerk, wordt hun eerste  uitje, maar ze vinden het hele misbaar maar niets, gelouterde dames die in  trance , gezang en wilde dans vervallen, zoals het daar kan.

Als ze samen door de straten wandelen en zijn atelier, zolderkamertje waar hij hout snijdt,  bezoeken ,vallen ze in innige  verbondenheid en lichamelijke vereniging.

De gevolgen blijven niet uit. Tish wordt zwanger en het is een vreugderoes om het kind bij haar ouders en zijn vader.  Maar het ongeluk slaat toe en Ronny wordt omdat hij zwart is geviseerd door een positieman die het zo arrangeert dat hij van verkrachting valselijk beschuldigd wordt . Hij gaat de gevangenis in . Een tragisch gebeuren dat een stuk van zijn leven kost, maar altijd wordt hij ondersteund door Tish en de families.

Hier tekent de schrijver het onrecht dat zwarten wordt aangedaan door het sadisme van blanken. Het systeem tolereert het en werkt het in de hand. (Zeer actueel nog) Traumatische ervaringen in het gevang worden verteld door Daniel. Als wilde beesten verkrachten ze jongens met 9 man om hen te vernietigen Zwarte vrouwen zijn beter af, ze worden niet zo gepest, gestraft en sadistisch afgemaakt als jongens. Een zoon is een gevaar voor de familie.  Zwarten worden uitgebuit, moeten voor alles betalen . De data van juridische uitspraken worden eindeloos verschoven. De blanke advokaat die het voor hen opneemt wordt uitgestoten, hij komt in de clinch met de overheid, anderen mijden hem. De schrijver haalt hier een scala van menselijke misselijkheden aan bij het gerecht. Maar de samenhang in de familie is groot . Allen werken en  betalen om ééntje die naar Porto-Rico gaat om degene die de uitspraak van verkrachting ondertekende tot inkeer te brengen en alles te herroepen als doorgestoken kaart. Een zwarte moest betalen omdat de politie resultaten wilde.

De gemeenschap wordt hier getekend als uitzichtloos , geterroriseerd zodat  zij tot stelen moeten overgaan om zich te redden. Helaas  als de kostwinner ontslagen wordt is alleen de dood een uitweg voor hem.

Een zeer zware droevige geschiedenis van realiteit, die voor een hele mensengroep, iedere menselijk bestaan  het hoofd inslaat. Slavernij is gebleven op een gruwelijke manier en maar enkelen ontsnappen eraan. Ondanks de teneur van terreur zit er zoveel liefde in de karakters dat het zwaarmoedige niet op de lezer hangt. Het blijft een beeld van samenhang en geluk over nieuw leven : het kind, op een ontroerende manier door de schrijver gebracht. Een wereld van fijnzinnigheid en tederheid.   

Reacties