Mildred Pierce – (1941) James Mc Cain Vertaald door Erik L. Westman

 Mildred Pierce – (1941) James Mc Cain

Vertaald door Erik L. Westman

Is een hedendaags boek. Hard boiled zoals onze tijd. Het is een boek over de struggle om succesvol te zijn: typisch Amerikaans : het weten aan te pakken, niet bij de pakken blijven zitten en het ook uitbouwen tot succes, zeer belangrijk in de Amerikaanse maatschappij . Losers tellen niet. Mislukken kan niet. Ondanks alles gaat James M. Cain toch voor het menselijkere gelaat , voor de menselijke relatie. .Het harde alleen maar op geld berekend zijn, het totaal perfect willen zijn, krijgen gestalte  in Monty, de zogenaamde aristocraat die in feite geen zieleadel heeft en Veda die haar moeder kleineert, misbruikt, uitspeelt en enkel zogenaamd respect of een glunderend gezicht presenteert als moeder weer eens geld of een verovering van immobiliën in huis gebracht heeft. De Amerikaanse houding van snobisme , van misprijzen voor wat eerlijk werk en inspanning is, ligt er sterk en zeer realistisch in verweven. Onze cultuur die altijd de mens centraal plaatste, waarden die door de religie zeer belangrijk waren, zijn verloren gegaan. Er is enkel geld en zijn derivaten die de maatstaf van alles geworden zijn.   Onze maatschappij is ook in onze tijd zo uitgegroeid, weerspiegeld in een niet aflatende consumptiemaatschappij ;  de innerlijke leegte en geestelijke armoede komen hier scherp tot uiting. Het verdwijnen van wat de essentie van een mens zou kunnen uitmaken:  hulp en solidariteit, loyaliteit , warmte wordt in Vega,  een modern monster,  een onmens.

De schrijver kritiseert die houding onrechtstreeks door de zeer troostende houding van Bert en de terugkeer van Mildred  naar die begripsvolle niet egoistische persoon van Bert die het voor zijn vrouw en kinderen opneemt. De harde houding , is onbegrijpelijk: oppervlakkig over de toestand heenjagen als over  een feitenrelaas, geen diep verdriet bij de dood van een aan zijn lot overgelaten kind (moeder moest werken), geen wanhoop: wat feitenmateriaal of wat zo aandoet. Deze situatie lijkt me wat onwaarschijnlijk tenzij je als mens de diepgang  en het onherroepelijke van de dood niet inziet. Het leven gaat gewoon door ook na zulke dood.

 Ik vind het een hedendaagse roman.  In acht genomen dat hij in 1941 geschreven is, vind ik de evolutie naar dit Amerikaanse model zeer pregnant. Of waren mensen altijd zo dat zelfs de relatie, kind- ouder er één van concurrentie en het elkaar de loef afsteken   of zoveel mogelijk misbruiken was. Als deze houding zelfs de ouder-kindrelatie vernietigt, dermate ontwricht is het met de mensheid triest gesteld

Een verlies van waarden en spiritualiteit tekent zich scherp  af.