Afscheid van een oecumene dame die over haar grenzen dacht.

 

Verbinden in plaats van verdelen.

Ik voelde me niet zo goed. Een donkere wolk trok door mijn geest. Het zag me zwart voor ogen.

Eindelijk herkende ik de weg. Ik had haar hier vele malen bezocht, boven op de heuvel , blik in de stad Brussel door de boomkruinen gefilterd. Dan reed mijn bus samen met anderen de diepte in. En rechts werd er geparkeerd bij een natuurstenen kerkje . Brokken natuursteen zoals ik ze altijd in de Ardennen zag.

We dronken eerst koffie aan de overkant en dan ging het de trappen op , het kerkje binnen. Het was niet overdonderend groot, maar had een prettige aanschijn. Achteraan na de boog van afscheiding voor het verhoog waar de diensten opgevoerd werden, een mooie Christus in orthodoxe stijl , prettig oranje met blauw op de achtergrond en plooien die gestileerd wiskundig naar beneden vielen. Links ervan een donkerblauwe madonna met gouden krans om haar hoofd, een orthodoxe afbeelding die me bekend en vertrouwensvol overkwam. Ze straalde rust en schoonheid uit en jeugd.

Binnengetrokken in de ruimte werd ik omhelsd en begroet door Catherine. Ik herinnerde me haar gezicht niet meer en haar hoofd na zo lange tijd van gebrek aan bezoek. Ze was heel emotioneel, grijs geworden maar heel diep menselijk in haar omhelzing. Ze overviel me werkelijk.

Ze zocht duidelijk steun en gaf die ook. Ik condoleerde haar en bleef de omhelzing een poosje aanhouden terwijl ze sprak: het is verschrikkelijk wat je meemaakt. Ik beaamde het maar zei haar dat ik haar meter om hulp zou vragen. Een overledene die nog niet begraven was kon het onheil keren en ingrijpen en wegvoeren in deze akelige situatie. Doe het nu sprak ze , nu kan het nog. Het stelde me gerust, of beter ik stelde mezelf gerust . Ik kwam dan plots tegenover haar te staan en zag zijdelings van mij de priesters een vijftal die voor de dienst klaarstonden en wachtten.

Een donkere man met een vriendelijk gezicht lachte me toe als welkom. Het was een zielsontmoeting door zijn warme blik.

Daarna nam ik plaats achteraan , mijn medereisgenoten zaten allen samen. De begrafenisondernemers regelden het gebeuren en duidden plaatsen aan. Weldra zat heel het kerkje vol in cirkel rond de katafalk waar mevr. Delaere zou komen te staan, te liggen in haar witte kist met nopjes. Het zag er vrolijk uit niet akelig. Na inleidend gezang werd haar lichaam geschoven op een gladde plaat, witte bloemen op haar hoofd gelegd en een grote krans eronder tegen gezet als overbrugging.

Nu begon het inleidend gezang, de priesters bewogen in rij naar het verhoog achteraan , vooraan, het waren er vijf,. De oudste priester in purper gewaad nam plaats in het midden en werd omkranst door 2 anderen aan iedere zijde. Hij sprak met klare stem . Dan begon de dienst volop.

Weldra na helder gezang met gitaarbegeleiding volgden de toespraken met herinneringen aan de dode . Eerst in het Nederlands, dan in het Frans. Catherine leidde alles in goede banen en sprak.

Als Peter naar voor ging en met sleutels rinkelde die de overledene hem nagelaten had werd er geglimlacht. Helaas door mijn hoorapparaat en galmende geluidssterkte ving ik maar flarden van de voordracht op en kon het verhaal niet aan elkaar knopen. Het bleven fragmentflarden die voor mij de context niet verklaarden. Zo moest ik het doen met klank opborrellingen zonder betekenis.

Weldra kwam de een man die ik als Catherines broer zag een lange toespraak houden over zijn geliefde afgestorvene die als een moeder was voor drie kinderen, 2 zussen en één broer. Ze leken op elkaar en keken zacht en verslagen uit hun ogen en houding. Het waren de kinderen van de moeder die de beste vriendin van de overledene was en zich hun lot had aangetrokken .

Na al die toespraken volgde gezang , vrolijk met geklap der handen van kinderen en volwassenen die er een vrolijk boeltje van maakten, zoals de Afrikanen die hun overledenen met vreugde begeleidden naar een pijnloos leven in het hiernamaals.

Het ritmische geklap gaf sfeer aan het geheel en ik zag dat meerdere kleuren van mensen deelnamen, Afrikanen met waardigheid, kinderen in vrolijkheid, een dikke jonge moeder met de baby schommelend in de armen, haar man zingend en vioolspelend ernaast , een bonte boel.

De priesters vol waardigheid onderbraken het geheel met rituele gezangen en gaven wierook en beweging aan het geheel. Een Indiaanse priester verzorgde de handelingen vereist voor het gebeuren en ik zag de Azteken en Inca’s zich kwijten van hun taak. Hij zag er veel robuuster en breder uit dan de Westerlingen, maar afwisseling vertolkte de geest van het oecumenisch gebeuren. Allen samen één een mooie herinnering aan de dode die altijd al zo gedacht had.

Dan volgde de hoofdgebeurtenis, het waardig eren van de dode , het afscheid nemen van haar zijn en bestaan. Een troostrijke gebeurtenis en het voor de geest roepen van wie ze was. Heel levendig heel heilend .

Zo kreeg alles zijn plaats en eindigde de dienst met deelname aan de maaltijd zoals dat in een kerk was.

Eindelijk plaatsten de familieleden zich in rei en de bezoekers groetten hen een laatste maal en troostten hen in hun afscheid. Een waardevolle gebeurtenis die droefheid acceptabel maakt.

---