"Hier is alles veilig" van Anneleen van Offel

 

Een Belgische arts wordt op de hoogte gesteld van de dood van haar zoon: Immanuel, die met haar Joodse man reeds een tijd naar Israël vertrokken is, er woonde en legerdienst deed. Hij is 23 jaar en sterft in een ongeluk of door overdosis.

Een schrijnend verhaal van gruwelijke afstand en onverschilligheid van moeder en vader ten opzichte van hun kind. De moeder had 10 jaar geen contact meer. De vader is hertrouwd met een Orthodox Joodse vrouw met 3 kinderen, meisjes, en is fanatiek bezeten door het hele verhaal van zijn land, bijna messiaans. Alles moet in dat perspectief en dat zijn zoon dat zo niet kan voelen ontgaat hem volledig door zijn fanatisme. Een vader die zich totaal niet kan inleven in zijn zoon.

Moeder reist naar Israël na een bericht van haar zoon om hem te bezoeken daar.

Een schrijnende, beklemmend ontmoeten van moeder en dode zoon die blijkbaar door een overdosis omgekomen is. Ze bezoekt de plaats aan de rand van Tel Aviv waar hij verbleef op straat.

De vervreemding van haar man en haar zoon wordt duidelijk, een clash van culturen. De afstandelijkheid, het verscheurde familieweefsel wordt zichtbaar. Haar man bleef een vreemde. Zijn culturele gebruiken liet ze toe voor haar kind, maar die leidden al gauw tot ultieme vervreemding, een schrijnende toestand bij velen vandaag. Een zeer hedendaags probleem wordt hier uitgesponnen, vernoemd. Het leger maakt zwarte plekken in de hersenen van Joden.

Het verhaal van de zoon ontvouwt zich langs het bezoek van de moeder die herkenningspunten met haar zoon opzoekt: ‘Hoe heeft hij dat alles ervaren’?

Zij bezoekt Hebron en de omgeving waar hij verbleef, ziet jonge mannen in het leger en hun reacties, zoals dat ook bij hem moet geweest zijn. Uit pure verveling treedt pesterij en getiranniseerd van Arabieren en Arabische kinderen op, ook van toeristen.

Vader en zoon bezochten het museum Yad Vashem. Maar de vader is weinig empathisch, wel egoïstisch naar zijn zoon toe. Alleen zijn gevoel, zijn visie is belangrijk en hij overrompelt het kind, is onverschillig voor zijn gevoel en laat hem er alleen.

Ook thuis moet de zoon de slaapkamer ruimen voor de andere kinderen. Zij hadden elkaar niets te vertellen, op zijn moeder kon hij niet rekenen. Hij is alleen gelaten en spreekt de taal niet, vindt zijn moeder niet.

Het drukt de totale emotionele verwaarlozing van Immanuel uit door de ouders, de ontkenning van zijn eigenheid? Een babysit voor de meisjes even oud als de zoon.

Voor hem bleef alleen eenzaamheid over, thuis, in het leger eveneens en bij Ofra, die hem gestoord vond. Door iemand gemist worden was hoofdzaak voor hem.

Het boek brengt inzicht in de situatie: afwisselend moeder- zoonverhaal. De moeder trekt zijn verblijfplaatsen na en tracht zich in te leven (te laat)

Wanneer Lydia , Joachim, haar ex bezoekt thuis zie je boze omgangsvormen van verzwijgen, geheim doen, alsof… niet uitspreken. Beiden kennen de waarheid.

Ook Ofra weigerde hem te helpen en jaagt hem zo de dood in.

Een zeer schrijnend maar hedendaags verhaal van ouders die zoveel te doen hebben met het najagen van hun bezigheden of cultureel zo verschillend dat het kind tussen twee stoelen valt, niet meer belangrijk is, maar aanhangsel.

Een rijp verhaal van een toch zeer jonge schrijfster.