"Apeirogon" van Colum Mc Cann

 

Een fantastisch leerrijk boek:  hybride  dat inzicht brengt in de moeilijk situatie in Israël en Palestina, vooral voor hun bewoners. Feiten, herinneringen , fantasie en verhaal , speculaties , archieven,  vooroordelen en de geest van het verleden (geschiedenis) worden hier aaneen geweven tot een waardevolle beschrijving van diep menselijke gevoelens , hun evolutie , hun inschatting hun afwijzen en naar elkaar toegroeien ondanks zeer diepgaande culturele verschillen. Het menselijke is gelijk wanneer je de culturele inkervingen kan opzij zetten en erover stappen. Een beeld dat ook in de toekomst met de internationalisering van iedere staat nodig zal zijn om tot verstandhouding te komen, om het leven draagbaar te maken.

De dood van hun kinderen Abir 10 jaar en Smadar(13) een teenager,  is een gegeven dat het leven van de beide families altijd opnieuw invult, soms tot vervelens toe voor wie er niet door getroffen wordt. Het is ook de bindende factor hier in het immense verdriet. Rami en Bassan hebben gemeenschappelijke eigenheden, leven op dezelfde grond, met dezelfde geschiedenis in het verleden. De accenten en gevoeligheden  liggen alleen anders . Als je er kan overheen stappen, begrip opbrengen voor de verschillen , ze leren zien  en de gelijkheden ontdekken ,  is er verstandhouding, hulp, genegenheid mogelijk. Een Palestijn houdt aan zijn grond en zijn olijfboom is een  museumstuk zoals een Mona Lisa voor hem. Hij is zeer hardnekkig. Zijn vrouw biedt weerstand door te zwijgen. Zijn huis is naar binnen gericht.   De Jood heeft een Holocaust achter zich waarvan de meeste Palestijnen niets weten. Dat vraagt begrip en inleving. In militaire dienst wordt hij geïndoctrineerd. (een overlevingsstrategie ?) en leert de anderen achter te stellen, te minachten.

Anders denken wordt gezien als verraad, aan beide zijden.

Tevens zien we de arrogantie, de domheid de vooringenomenheid , de psycho terreur , liquidaties, wraak,  de onnoemelijke pesterijen van de overheerser en de anderen  (ook van de eigen kant soms).In die zin is het een boek van onnoemelijke gruwelijkheden. Een boek vol hedendaagse problemen.  Ondanks dat enkele individuen altijd vanuit het menselijke gevoel opereren, je moet groot genoeg zijn als mens om dit te overbruggen en het leed met de andere kant aanvoelen ,wat tot begrip leidt.

Hierbij is het gezegde uit de bijbel, de duizendjarige ervaring van de mensheid , de ethiek van de wederkerigheid  : ‘Doe niet aan een ander wat je niet wil dat men jou aandoet ‘ een zeer goede leidraad.

Het is het leven niet waard altijd op strijd te zetten.

LEVEN IS HET ENIGE DAT TELT.

Door het boek heen vernemen we veel over het Midden-Oosten , zijn eigenheden, zijn multiculturele bevolking: Arabieren, Joden , Bedoeïenen, Jordaniërs , Afrikanen , hun verwantschappen : Hebreeuws en Arabisch zijn zustertalen.